Khi chúng ta thưởng thức một món ăn, ta thường chú ý đến màu sắc,hình dạng, hương vị và những cảm giác nó mang lại trên đầu lưỡi. Chúng ta cũng hiếm khi có ý định ngừng lại một vài giây để hỏi " những thành phần quái quỉ gì có trong đó?". Và nếu có câu hỏi được đặt ra sẽ đại loại như " nó có ngon không vậy?" Hay thậm chí là "có phải đồ Trung Quốc không vậy hả?". Thôi, dù sao đó cũng là câu hỏi, có còn hơn không. Nhưng thức ăn chứa đựng nhiều hơn cả thế, là bao gồm nhiều chất hóa học bên trong cái mà được gọi chung là dinh dưỡng. Và trong đó, có 6 nhóm thiết yếu:
1. Carbohydrate = glucid (đường bột)
2. Lipid (mỡ)
3. Protein ( đạm)
4. Vitamin
5. Minerals (muối khoáng)
6. Water
Đường, đạm, mỡ, CHỈ 3 CHẤT NÀY CÓ THỂ TẠO NĂNG LƯỢNG.
Chúng sẽ bị phá hủy thành những phần nhỏ hơn, tương tự như nhiên liệu, những phần nhỏ đó là nền tảng cho các hoạt động chức năng. Chúng còn có tên khác là macronutrients. Macro có nghĩa là "lớn": vì chúng là những phân tử lớn, và chúng ta cũng cần chúng với 1 lượng khá lớn.
Chúng sẽ bị phá hủy thành những phần nhỏ hơn, tương tự như nhiên liệu, những phần nhỏ đó là nền tảng cho các hoạt động chức năng. Chúng còn có tên khác là macronutrients. Macro có nghĩa là "lớn": vì chúng là những phân tử lớn, và chúng ta cũng cần chúng với 1 lượng khá lớn.
Vì tạo năng lượng chỉ có 3 chất này, nên nếu bạn nghe ai nói "hãy uống 1 cốc nước (lọc..) cho đỡ đói rồi làm tiếp công việc của chúng ta". Nước có thể xua tan cơn khát, làm chúng ta giảm cảm giác cồn cào vì nó hòa loãng acid trong dạ dày, và làm căng thành dạ dày để mang cảm giác no. Nhưng thực tế, năng lượng chúng ta vẫn đang cạn kiệt.
1.CARBOHYRATE
Trong 3 chất trên, carbohydrate là nguồn tạo năng lượng chủ yếu cho cơ thể. Vì thế, trong khâu phần ăn hằng ngày, chúng ta thường ăn nhiều hơn so với lipid (mỡ) và protein (thịt cá)
Carbo: nghĩa là carbon, hydrate là nước. Bạn sẽ dễ dàng nhớ, trong thành phần của nó sẽ có: C, H, O.
2. LIPID
Cũng là 1 chất tạo năng lượng quan trọng. Nó không tan trong nước. Đặc điểm đáng lưu ý là: khi cơ thể đốt cháy lipid, nó sẽ tạo ra nhiều năng lượng nhất.
Hiểu nôm na là: nếu bạn ăn 100g lipid và 100g carbohydrate thì 100g lipid đó sẽ giúp bạn tạo ra nhiều năng lượng để hoạt đông hơn 100g carbohydrate đó.
Ngoài ra, màng bào tương của hàng tỉ tế bào trong cơ thể bạn, cũng là do lipid tạo nên.
Điều đó có nghĩa là mỡ, không phải lúc nào cũng đi đôi với bệnh tật, nó là thành phần cấu tạo nên bạn, các hormon (testosterol hormon thể hiện sự menly của chúng ta là do cơ thể tạo ra từ lipid đấy). Chúng ta cần chúng, tất nhiên là ở một mức độ thích hợp.
3. PROTEIN
Mặc dù cũng tạo năng lượng, nhưng đó không phải là vai trò chính của nó. Thành phần ngoài: C, H, O còn có sự hiện diện của N (nitơ) và S (lưu huỳnh).
Vai trò là cấu tạo nên cấu tạo nên các thành phần trong cơ thể: cơ bắp, máu... và các enzym, hormon để điều hòa các phản ứng trao đổi chất. Khi bạn bị thương, sau đó vết thương bắt đầu lành cũng có vai trò của protein.
Vitamin, minerals, water tuy không tạo năng lượng nhưng vô cùng cần thiết cho cơ thể. Hãy xem
4. VITAMIN
Mặc dù không thể tự mình tạo ra năng lương nhưng các vitamin hỗ tợ các enzyme để giải phóng năng lượng từ carbonhydrate, lipid, protein.
Vita có nghĩa là sự sống. Amin là đề cập đến nhóm amin -NH2. Vitamin ý muốn nóí một hợp chất có nhóm amin rất cần cho sự sống. Chúng thúc đẩy hệ miễn dịch, tham gia tạo xương, cơ, máu; tăng cường thị giác....Và chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về từng loại vitamin ở những bài sau.
5. MINERALS
Natri, Canxi, Magie, Sắt, Kẽm... là những minerals hay khoáng chất. Khác với vitamin, khoáng chất không bị phá hủy bởi nhiệt độ cao (nấu nướng, chế biến...), cũng không thể bị bẻ nhỏ ra.
Mỗi loại khoáng đảm nhiệm một vai trò khác nhau mà chúng ta sẽ đi sâu vào 1 dịp khác.
Ví dụ:
Natri quá nhiều trong cơ thể thì lượng nước sẽ giữ lại nhiều hơn;nếu Natri có quá nhiều trong nước tiểu thì nó sẽ kéo nước đi ra khỏi cơ thể thông qua việc tăng lượng nước tiểu.
Trong khi đó, Kali điều hòa hoạt động của tim. Canxi thì tham gia vào quá trình tạo xương.
6. WATER
Nước mà bạn cung cấp cho cơ thể ở nhiều hình thức: nước lọc, nước ép, trái cây, rau quả, canh súp. Nó là môi trường để các tế bào hoạt động và các phản ứng xảy ra, giúp thải chất độc: qua thận, qua da, điều hòa nhiệt độ qua việc tiết mồ hôi trong những ngày nóng bức.... Và nó chiếm phần lớn nhất của cơ thể chúng ta 60-61%.
Trong những bài tiếp theo, tôi và bạn sẽ xoay quanh 6 nhóm chất thiết yếu này!
Nguồn tham khảo:
1. The science of nutrition textbook
2. www.vitamins-nutrition.org/vitamins/vitamins-give-energy.html
Hiểu nôm na là: nếu bạn ăn 100g lipid và 100g carbohydrate thì 100g lipid đó sẽ giúp bạn tạo ra nhiều năng lượng để hoạt đông hơn 100g carbohydrate đó.
Ngoài ra, màng bào tương của hàng tỉ tế bào trong cơ thể bạn, cũng là do lipid tạo nên.
Điều đó có nghĩa là mỡ, không phải lúc nào cũng đi đôi với bệnh tật, nó là thành phần cấu tạo nên bạn, các hormon (testosterol hormon thể hiện sự menly của chúng ta là do cơ thể tạo ra từ lipid đấy). Chúng ta cần chúng, tất nhiên là ở một mức độ thích hợp.
3. PROTEIN
Mặc dù cũng tạo năng lượng, nhưng đó không phải là vai trò chính của nó. Thành phần ngoài: C, H, O còn có sự hiện diện của N (nitơ) và S (lưu huỳnh).
Vai trò là cấu tạo nên cấu tạo nên các thành phần trong cơ thể: cơ bắp, máu... và các enzym, hormon để điều hòa các phản ứng trao đổi chất. Khi bạn bị thương, sau đó vết thương bắt đầu lành cũng có vai trò của protein.
Vitamin, minerals, water tuy không tạo năng lượng nhưng vô cùng cần thiết cho cơ thể. Hãy xem
4. VITAMIN
Mặc dù không thể tự mình tạo ra năng lương nhưng các vitamin hỗ tợ các enzyme để giải phóng năng lượng từ carbonhydrate, lipid, protein.
Vita có nghĩa là sự sống. Amin là đề cập đến nhóm amin -NH2. Vitamin ý muốn nóí một hợp chất có nhóm amin rất cần cho sự sống. Chúng thúc đẩy hệ miễn dịch, tham gia tạo xương, cơ, máu; tăng cường thị giác....Và chúng ta sẽ tìm hiểu rõ hơn về từng loại vitamin ở những bài sau.
5. MINERALS
Natri, Canxi, Magie, Sắt, Kẽm... là những minerals hay khoáng chất. Khác với vitamin, khoáng chất không bị phá hủy bởi nhiệt độ cao (nấu nướng, chế biến...), cũng không thể bị bẻ nhỏ ra.
Mỗi loại khoáng đảm nhiệm một vai trò khác nhau mà chúng ta sẽ đi sâu vào 1 dịp khác.
Ví dụ:
Natri quá nhiều trong cơ thể thì lượng nước sẽ giữ lại nhiều hơn;nếu Natri có quá nhiều trong nước tiểu thì nó sẽ kéo nước đi ra khỏi cơ thể thông qua việc tăng lượng nước tiểu.
Trong khi đó, Kali điều hòa hoạt động của tim. Canxi thì tham gia vào quá trình tạo xương.
6. WATER
Nước mà bạn cung cấp cho cơ thể ở nhiều hình thức: nước lọc, nước ép, trái cây, rau quả, canh súp. Nó là môi trường để các tế bào hoạt động và các phản ứng xảy ra, giúp thải chất độc: qua thận, qua da, điều hòa nhiệt độ qua việc tiết mồ hôi trong những ngày nóng bức.... Và nó chiếm phần lớn nhất của cơ thể chúng ta 60-61%.
Trong những bài tiếp theo, tôi và bạn sẽ xoay quanh 6 nhóm chất thiết yếu này!
Nguồn tham khảo:
1. The science of nutrition textbook
2. www.vitamins-nutrition.org/vitamins/vitamins-give-energy.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Rất hân hạnh nhận được sự đóng góp ý kiến và phản hồi của các bạn.